Yurt dışından borçlanarak emeklilik mevzuatı, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız için Türk Sosyal Güvenlik sistemine entegre edilmiş bir düzenlemedir. 3201 sayılı Kanun ile yurt dışında çalışan veya ev hanımı olan Türk vatandaşlarına yurt dışında geçirdikleri süreyi belgeleyerek geriye dönük borçlanma yoluyla Türkiye'den emekli olma hakkı tanınmıştır. Yenimahalle Boşanma Avukatı, Yenimahalle Avukat, Yenimahalle Marka Avukatı, Yenimahalle Vergi Avukatı, Yenimahalle Tazminat Avukatı, Yenimahalle Değer Kaybı Avukatı, Yenimahalle İdare Avukatı, Yenimahalle Gayrimenkul Avukatı, Yenimahalle Kira Avukatı, Yenimahalle İcra Avukatı arayanlar Dikkat!
Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın borçlanma başvurusunda bulunurken makalemizde belirttiğimiz hususlara dikkat etmeleri gerekmektedir. Bünyemize görev yapan sosyal güvenlik uzmanlarından görüş almanızı doğabilecek hukuki sorunlarda da bu konuda uzman olan avukatlarımızdan yardım almanız hak kaybı yaşamamınız bakımından oldukça önemlidir.
Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız da bu sürelerin bir kısmını veya tamamını borçlanarak emeklilik koşullarının sağlanması halinde Türkiye'den emekli olabilirler.
Borcun kapsadığı süreler, Türk vatandaşları ile doğumla Türk vatandaşlığını kaybeden ancak 18 yaşını doldurup yurt dışında Türk vatandaşı olarak belgelendirdikten sonra Türk vatandaşlığını kaybedenlerin (Mavi Kart sahipleri) sigortalılık süreleri ile işsizlik sürelerine kadar olan süreler ile bu sürelerin arasında veya sonunda bir yıla kadar olan ve “ev hanımı” olarak geçirilen zamandır.
Yurt dışında ikamet eden kadınların medeni durumu ne olursa olsun, sigortalılık süresi dışında “ev hanımı” olarak yurt dışı emeklilik işlemleri için diledikleri kadar borç alabilirler. Yenimahalle Boşanma Avukatı, Yenimahalle Avukat, Yenimahalle Marka Avukatı, Yenimahalle Vergi Avukatı, Yenimahalle Tazminat Avukatı, Yenimahalle Değer Kaybı Avukatı, Yenimahalle İdare Avukatı, Yenimahalle Gayrimenkul Avukatı, Yenimahalle Kira Avukatı, Yenimahalle İcra Avukatı arayanlar Dikkat!
Erkekler ise sadece yurt dışında çalıştıkları süreyi ve bu çalışma süreleri arasında veya sonunda bir yıla kadar olan işsizlik sürelerini dış borçlanmada değerlendirme imkanından yararlanabilirler. Kredi başvurusu yapılırken yurt dışında geçirilen sürelerin belgelenmesi zorunludur.
Başvuruda bulunan vatandaşlarımız ne yapmalı?
Başvuruda bulunan vatandaşlarımız, yurt dışında bağlı oldukları Emeklilik Kurumu'ndan alabilecekleri hizmet takvimi ve Türkiye Cumhuriyeti'nden alabilecekleri Nüfus Kayıt Örneği ile "Yurt dışı hizmet borçlanma talep dilekçesini usulüne uygun olarak doldurarak başvurularını yapabilirler. Konsolosluklar, ödünç almak istedikleri süreyi belirterek elden veya posta yoluyla ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu'na gönderirler.
Ev hanımlarının borçlarına ek olarak, Almanya'da mukim nüfus kayıt ve sicil dairesinden alınabilecek ikametgah belgesi; Yeminli tercümanlar tarafından yapılan ve ilgili temsilci tarafından onaylanan tercümenin de başvuru belgeleri ile birlikte sunulması gerekmektedir.
Dış borçlanma için başvuran vatandaşlarımızın Türkiye'de Sosyal Güvenlik Kurumu'na bağlı bir işi varsa, Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne; Eğer işleri yoksa Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Müdürlüğü'ne başvurmaları gerekmektedir.
Yurtdışı Borçlanması için gerekli şartlar nelerdir?
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından tahakkuk eden prim borcunun tamamının bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde Türk Lirası olarak ödenmesi zorunludur, aksi takdirde borçlanma işlemi iptal edilir. Söz konusu üç ay içinde sadece kısmi ödeme yapılmışsa, ödenen kısmı kapsayan süreler sigortalılık sürelerine eklenir.
Bildirilen borç ödenmeden borçlanma talebinden vazgeçilmesi durumunda borçlanma işlemi sonuçlandırılmayacaktır. Borçlarını ödedikten sonra borçlanmaktan vazgeçenler ile borçlanarak emekli aylığı alabilmek için gerekli şartları taşımayanlar ile hak kazananlar Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından faizsiz olarak Türk Lirası olarak iade edilir.
Türkiye'den emekli maaşının ödenebilmesi için Sosyal Güvenlik Kurumu'na yazılı olarak tahsis talebinde bulunulması ve ayrıca gerekli şartların da yerine getirilmesi, "kesin vatana dönüş" şartı aranır. Yenimahalle Boşanma Avukatı, Yenimahalle Avukat, Yenimahalle Marka Avukatı, Yenimahalle Vergi Avukatı, Yenimahalle Tazminat Avukatı, Yenimahalle Değer Kaybı Avukatı, Yenimahalle İdare Avukatı, Yenimahalle Gayrimenkul Avukatı, Yenimahalle Kira Avukatı, Yenimahalle İcra Avukatı arayanlar Dikkat!
"Kesin vatana dönüş" koşulu, borçlanmaya başvururken; Yurt dışında çalışmama, ikamete dayalı sosyal güvenlik veya sosyal yardım ödeneği ve işsizlik ödeneği almamak anlamına gelir, aksi takdirde ödeneğin alınmaya başlandığı andan itibaren ödenen emekli maaşı kesilir.
Maluliyet nedeniyle yurt dışında emekli olan birçok vatandaşımız borçlanma ile birlikte Türkiye'den malullük aylığı aldığını düşünmekte; ancak her iki ülke de kendi mevzuatını uyguladığı için yurt dışında engelli olanlar Türkiye'de aynı koşullarda emekli olamıyor.
Bu durumda malulen emeklilik başvuruları Sosyal Güvenlik Kurumu ve heyeti tarafından Türk mevzuatına göre değerlendirilir ve buna göre karar verilir. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın borçlanma başvurusunda bulunurken belirttiğimiz hususlara dikkat etmeleri gerekmektedir.
Emsal Yargıtay Kararı
Yurt Dışı Borçlanma Süresinin Düzeltilip Yeniden Aylık Hesaplanması İstemi - Borçlanılan Sürenin Sigorta Başlangıç Tarihinden Öncesine Ait Olmadığına dair Yargıtay Kararı
T.C. YARGITAY
21.Hukuk Dairesi
Esas: 2017/1771
Karar: 2017/6651
Karar Tarihi: 21.09.2017
ÖZET: Davacının sigortalı çalışması var ise de, borçlanılan sürenin sigorta başlangıç tarihinden öncesine ait olmadığı ve ilgili mevzuata göre Kurumca yapılan borçlanma tahakkuk işlemi yerinde olduğu gibi Kurum'ca düzenlenen borçlanma cetvelindeki süreye ait borçlanma bedelinin herhangi bir ihtirazi kayıt konulmadan ödenmesi karşısında eldeki davanın reddi gerekirken kabulü usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerekir.
(506 S. K. Geç. m. 81) (3201 S. K. m. 5)
Davacı, 42200580358 tahsis numarası ile yurtdışı hizmet borçlanması nedeniyle davalı kurumdan emekli olduğunu, yurtdışı borçlanma süresinin 1990-2002 dönemi olarak düzeltilmesine emeklilik aylığının buna göre hesaplanarak ödenmesini ve yurtdışı hizmet borçlanması ödemelerinden fazla ödenen kısmın iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabı:
Kurum vekili; kurum işleminin usul ve yasaya uygun olduğunu, davacının yurtdışı borçlanma cevap dilekçesini doldururken beyan ve talebi nazara alınarak işlem yapıldığını, 3201 S.Y. uygun olarak borçlanma işlemi yapıldığını, 506 S.Y. geçici 81.maddesi hükmüne göre maaşın doğru ve eksiksiz hesaplandığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
Mahkemece; davacının borçlandığı sürelerin 26.05.1990-31.05.2002 tarihleri arasında mal edilmesi gerektiği kabul edilerek davacının 01.02.2013 tarihindeki yaşlılık aylığının davalı kurum tarafından da hesaplandığı üzere ek ödeme hariç 978,94 TL olduğu ile davacıya dava tarihine kadar eksik ödenen aylık farklarının 4.738,78 TL olduğunun ve eksik ödenen aylıkların ödeme tarihinden dava tarihine kadar işlemiş yasal faizinin 306,32 TL olduğunun tespitine, davacıya eksik ödenen aylıkların ödenmesi gereken tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı kurumdan tahsiline, davacıya ödenmesi gereken fazla borçlanma bedeli bulunmadığından davacının bu konudaki talebinin reddine karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu:
Davalı vekili tarafından; kurum işleminin usul ve yasaya uygun olduğunu, davacının yurtdışı borçlanma cevap dilekçesini doldururken beyan ve talebi nazara alınarak işlem yapıldığını, 3201 Sayılı Yasa'ya uygun olarak borçlanma işlemi yapıldığını, 506 Sayılı Yasa'nın geçici 81.maddesi hükmüne göre maaşın doğru ve eksiksiz hesaplandığını, İlk Derece Mahkemesinin kısmen kabul kararının kaldırılarak davanın tümden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle istinaf yolun başvurduğu görülmüştür.
E) Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusu; İlk Derece Mahkemesi kararının davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 15/11/1985 tarihi olması, 15/11/1985-23/05/1988 tarihleri arasında 809 gün 506 Sayılı Yasa kapsamında sigortalı olduğu, davacının 01/01/1971 doğumlu olduğu, davacının 26/05/1990-01/06/2012 tarihleri arasında tahakkuk ettirilen 7926 günlük prim tahakkuku için 4325 gün borçlanma yaparak toplam prim ödeme gün sayısının 5134 gün olduğu, bu değerlendirmeler ışığında davacının yaşlılık aylığı hesabı ile ilgili bilirkişi raporu kapsamı ile dosya kapsamına göre İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle esastan red edilmiştir.
F) Temyiz:
Davalı vekili, davacının yurtdışı borçlanma cevap dilekçesini doldururken beyan ve talebi nazara alınarak işlem yapıldığını, 3201 S.Y. uygun olarak borçlanma işlemi yapıldığını, 506 S.Y. geçici 81. maddesi hükmüne göre maaşın doğru ve eksiksiz hesaplandığı gerekçesiyle temyiz yoluna başvurmuştur.
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Davanın yasal dayanağını oluşturan 3201 Sayılı Yasa'nın 5. maddesinde;
"Yurt dışındaki sigortalılık sürelerinin tespitinde, bunu belirten ve istek sahibinin ibraz edeceği ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere gün sayıları esas alınır.
Sosyal güvenlik kanunlarına tabi hizmetleri olanların, borçlandıkları gün sayısı, prim ödeme gün sayıları ile ilgili hizmetlerine katılır. Sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür.
Sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayan istek sahiplerinin sigortalılıklarının başlangıç tarihi, borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülen tarihtir." hükmü yer almaktadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 01/01/1971 doğumlu olduğu, 15/11/1985-23/05/1988 tarihleri arasında 809 gün 4/a kapsamında çalışması bulunduğu, yurtdışında 26/05/1990-01/06/2012 tarihleri arasında ikamet ettiği, yurtdışındaki ev kadınlığı süresini borçlanmak istediği, davacının 27.06.2012 tarihli yurtdışı borçlanma talep dilekçesinde "yurtdışı hizmetlerinin/sürelerinin tamamı" seçeneğini işaretlediği, Kurumun 26/05/1990-01/06/2012 tarihleri arasında 7926 gün için prim tahakkuk ettirdiği, davacının 4325 prim gün kısmi ödeme yaptığı, Kurumun 4325 prim günü 26.05.2000-01.06.2012 arası kabul ettiği, davacının toplam prim ödeme gün sayısı 5134 gün olduğu, davacının 25/01/2013 tarihinde tahsis talebinde bulunduğu, davacıya 01.02.2013 tarihinde yaşlılık aylığı bağlandığı anlaşılmıştır.
Somut olayda davacının sigortalı çalışması var ise de, borçlanılan sürenin sigorta başlangıç tarihinden öncesine ait olmadığı ve 3201 sayılı Yasa'nın 5. maddesinin 1. fıkrasına göre, Kurum'ca yapılan borçlanma tahakkuk işlemi yerinde olduğu gibi Kurum'ca düzenlenen borçlanma cetvelindeki süreye ait borçlanma bedelinin herhangi bir ihtirazi kayıt konulmadan ödenmesi karşısında eldeki davanın reddi gerekirken kabulü usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASI gerekmiştir.
H) Sonuç: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 21.09.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)
editör
